Brusselse leden van het Vlaams Parlement

(Bijzondere Wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen)

Er dient een onderscheid te worden gemaakt tussen de verkiezing van de leden van het Brussels Hoofdstedelijk parlement en de verkiezing van de Brusselse leden van het Vlaams parlement.

1. Verkiesbaarheidsvoorwaarden

Er zijn een aantal voorwaarden waaraan een kandidaat moet voldoen om zich verkiesbaar te stellen.

Om verkozen te kunnen worden als Brussels lid voor het Vlaams Parlement moet u op de dag van de verkiezing:

1. De volle leeftijd van 18 jaar bereikt hebben

2. Niet uitgesloten of geschorst zijn van het kiesrecht.

   U bent niet verkiesbaar als:

   • U krachtens artikel 492/1 van het Burgerlijk Wetboek uitdrukkelijk onbekwaam werden verklaard om uw politieke rechten uit te oefenen.
   • U door een veroordeling voor een bepaalde duur uw kiesrecht niet mag uitoefenen.

Op de dag van de kandidaatstelling moet u

3. Belg zijn.

Bovendien moet u zes maanden voor de verkiezingen:

4. uw woonplaats hebben in een gemeente binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het bewijs van uw woonplaats is uw inschrijving in het bevolkingsregister van uw gemeente.

2. Aantal kandidaten nodig voor een kieslijst

Zowel voor de kandidaat-titularissen als voor de kandidaat-opvolgers, is er een minimum- en een maximumaantal bepaald.

Minimum aantal kandidaten:

Uw lijst moet minstens 1 kandidaat-titularis en 4 kandidaat-opvolgers tellen.

Maximum aantal kandidaten:

Uw lijst mag maximum 6 kandidaat-titularissen tellen. Als uw partij meer dan 4 kandidaat-titularissen heeft, is het aantal opvolgers gelijk aan het aantal titularissen. U kan dus maximaal 6 kandidaat-opvolgers aanduiden. Voor meer informatie kunt u kijken in de tabel die toegevoegd werd als bijlage 1.

3. Meervoudige kandidaturen

U kan zich enkel kandidaat stellen voor ofwel het Europees Parlement, ofwel de Kamer van volksvertegenwoordigers, ofwel één van de Gewest-of Gemeenschapsparlementen.

Kandidaten voor het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap vormen hierop een uitzondering en mogen hun kandidaatstelling niet combineren met die voor de Kamer van volksvertegenwoordigers, maar wel met een kandidaatstelling voor een ander Gewest- of Gemeenschapsparlement of voor het Europees Parlement (wet 6/7/1990).

4. Gelijke vertegenwoordiging van mannen en vrouwen

Bij de verkiezingen mogen de eerste twee kandidaten (titularissen en opvolgers) van elke lijst niet van hetzelfde geslacht zijn. Voor de andere plaatsen is er geen precieze en verplichte volgorde man-vrouw (het “ritssysteem” tussen man-vrouw is niet verplicht), doch de verhouding 50/50 voor de titularissen enerzijds en de opvolgers anderzijds moet steeds worden gerespecteerd.

5. Indiening kandidatenlijsten

Een kandidatenlijst kan online worden ingediend via de toepassing MARTINE.

De link hiervoor zal vanaf het najaar 2023 (ten vroegste op 01/10/2023) beschikbaar zijn en op onze website worden gepubliceerd.

De toepassing gidst je door de wettelijke vereisten.

Indien een kandidatenlijst niet online wordt ingediend, kan u een voorbeeldformulier opvragen via het contactformulier of per post¹. Wij zullen u deze modelformulieren per post bezorgen.

Eens de voordrachtsakte aan de voorzitter van het gewestbureau² overhandigd is, kan de kandidaat zijn kandidaatstelling niet meer op geldige wijze intrekken, tenzij met de instemming van de ondertekenaars van de akte en van al zijn medekandidaten

Een voordracht moet steeds de volgende gegevens bevatten:

1. De vereiste gegeven van de kandidaten

   • de naam;

     De identiteit van een kandidaat die gehuwd of weduw(e) is, mag voorafgegaan worden door de naam van haar (zijn) echtgenoot of overleden echtgenoot.

   • de voornamen;

     De kandidaten kunnen een andere voornaam kiezen dan hun eerste voornaam, indien die andere voornaam, hun gebruikelijke voornaam is. Deze gebruikelijke voornaam kan dan op het stembiljet worden geplaatst.

     Volgende regels dienen hierbij te worden nagekomen:

     • er mag slechts één voornaam worden vermeld, een samengestelde voornaam moet beschouwd worden als één enkele voornaam;
     • de gekozen voornaam moet in principe vermeld zijn bij de opsomming van de voornamen in de geboorteakte;
     • Het hoofdbureau kan toestaan dat een kandidaat op het stembiljet wordt vermeld met een voornaam die niet voorkomt bij de opsomming van zijn voornamen zoals zij vermeld worden in zijn geboorteakte. In dit geval moet een akte van bekendheid worden voorgelegd. Deze akte kan worden opgesteld door een vrederechter, notaris of burgemeester (modelformulier (word)); 
     • De afkorting van een voornaam voorkomend in de geboorteakte (bvb. Fred voor Alfred of Frederik; Jef voor Jozef enz.) is toegelaten. De kandidaat vermeldt zijn volledige voornaam op de kandidatenlijst en verzoekt schriftelijk bij zijn kandidatuur de afgekorte voornaam te zetten op het stembiljet;
     • Het is vanzelfsprekend in de eerste plaats de zaak van de kandidaten zelf en van degenen die ze voordragen, in de voordrachtakte de naam aan te duiden, waaronder zij willen vermeld op het stembiljet.

   • de geboortedatum;
   • het geslacht;
   • de hoofdverblijfplaats;
   • het rijksregisternummer.

2. De voordrachtsorde van de kandidaten

   De voordrachtsorde van de kandidaten wordt bepaald hetzij door de schikking zelf van de namen in de akte, hetzij door een naast elke naam geplaatst rangnummer.

3. Het letterwoord dat boven de kandidatenlijst moet komen op het stembiljet

   Het letterwoord bestaat uit maximum 18 karakters. De specificaties van de karakters die kunnen worden gebruikt werden opgenomen in een Koninklijk Besluit. 

4. Ondertekening door elke kandidaat

   Elke kandidaat moet de voordracht van de kandidatenlijst ondertekenen. Met deze handtekening verklaren de kandidaten zich akkoord om zich kandidaat te stellen op een welbepaalde lijst en met de samenstelling van deze lijst.

5. Het mailadres en telefoonnummer van de kandidaat

   Deze gegevens zijn optioneel.

   Het mailadres en telefoonnummer zullen worden gebruikt om te worden doorgestuurd de griffie van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, die deze gegevens nodig zal hebben om de verkozen verklaarde kandidaten na de verkiezingen te kunnen contacteren.

6. Bewilliging

Een voordracht moet steeds bewilligd worden. De bewilliging is onderworpen aan volgende vereisten:

1. Ondertekening door parlementsleden of kiezers

   De voordrachtsakte moet ofwel ondertekend worden door aftredende parlementsleden (geval 1), ofwel door kiezers uit de kieskring (geval 2).

   In het eerste geval moet de voordracht getekend worden door tenminste één aftredend lid van het Brussels Hoofdstedelijk parlement die tot dezelfde taalgroep behoort. 

   In het tweede geval moet u 500 handtekeningen verzamelen van kiezers die tot dezelfde taalgroep behoren.

   Ook de kandidaten op de lijst mogen de voordrachtsakte tekenen. Deze handtekeningen tellen mee voor het aantal in te zamelen handtekeningen.

   Deze handtekeningen van kiezers moeten ter controle voorgelegd worden aan de gemeentebesturen.

2. De gegevens van de personen die de voordracht zullen indienen

   Er zullen drie kandidaten moeten worden aangewezen die de voordracht kunnen indienen.
   Hun namen zullen in de bewilliging moeten worden opgenomen.

3. Verkiezingsuitgaven

   De kandidaten moeten zich ertoe verbinden, de wetsbepalingen inzake beperking en controle van de verkiezingsuitgaven in acht te nemen en deze bij de voorzitter van het kieskringhoofdbureau binnen 45 dagen na de verkiezing aan te geven. Zij verbinden er zich bovendien toe de herkomst van de geldmiddelen aan te geven en daarbij de identiteit van de natuurlijke personen die giften van 125 euro en meer hebben gedaan, te registreren, alsook de gegevens van de ondernemingen, feitelijke verenigingen en rechtspersonen die giften van 125 euro en meer hebben gedaan.

4. Getuigen

   De kandidaten kunnen getuigen en plaatsvervangende getuigen  aanwijzen om de vergaderingen van het kantonhoofdbureau bij te wonen.

5. Gemeenschappelijk volgnummer

   Kandidaten kunnen bij hun kandidaatstelling vragen dat aan hun lijst hetzelfde volgnummer en letterwoord wordt toegekend als

   • het nationale nummer;
   • het nummer dat hen werd toegekend bij de lokale loting door de voorzitter van het hoofdbureau van het Nederlandse, Franse of Duitstalige kiescollege;
   • het nummer dat wordt toegekend tijdens de loting die de voorzitter van het kieskringhoofdbureau voor de verkiezing van de Kamer van Volksvertegenwoordigers in de kieskring Brussel-Hoofdstad, heeft gehouden

   Hier vindt u meer uitleg over letterwoorden en volgnummers (bijkomende uitleg te geven via link - zie bijgevoegd document).

7. Plaats en tijdstip van kandidaatstelling

Indien een kandidatenlijst online wordt ingediend, kan dit ten laatste op zaterdag 13 april 2024, de zesenvijftigste dag voor de verkiezing, om 12 uur (een verplaatsing is dan niet nodig).

Indien een kandidatenlijst op papier wordt ingediend, kan dit op vrijdag 12 april 2024, de achtenvijftigste dag voor de verkiezing, tussen 14 en 16 uur en op 13 april 2024, de zevenenvijftigste dag voor de verkiezing, tussen 9 en 12 uur in het gewestbureau.

¹ Richt uw aanvraag tot de Algemene Directie Identiteit en Burgerzaken, Dienst Verkiezingen, Park Atrium - Koloniënstraat 11 , 1000 Brussel.
² Het kieskringhoofdbureau in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt het gewestbureau genoemd.

Brusselse leden Vlaams Parlement - Bijlage 1

Tabel met het aantal kandidaat-opvolgers naargelang het aantal kandidaat-titularissen

Deze tabel reikt tot het maximale aantal toegelaten kandidaat-titularissen, namelijk 6.