Parlement van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

(Bijzondere Wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen)

Er dient een onderscheid te worden gemaakt tussen de verkiezing van de leden van het Brussels Hoofdstedelijk parlement en de verkiezing van de Brusselse leden van het Vlaams parlement.

1. Verkiesbaarheid

Om verkozen te kunnen worden voor het Brussels Hoofdstedelijk parlement moet u op de dag van de verkiezingen:

  1. Belg zijn

  2. De burgerlijke en politieke rechten genieten

  3. De volle leeftijd van 18 jaar bereikt hebben

  4. Niet uitgesloten of geschorst zijn van het kiesrecht (artikelen 6 tot 9bis van het Kieswetboek):

    U bent niet verkiesbaar zolang als:

    • U krachtens artikel 492/1 van het Burgerlijk Wetboek uitdrukkelijk onbekwaam werd verklaard om uw politieke rechten uit te oefenen of als u bent geïnterneerd met toepassing van de wet van 5 mei 2014 houdende de internering.

    • u voor een bepaalde duur ontzet bent van de uitoefening van het kiesrecht door veroordeling.

Bovendien moet u zes maanden voor de verkiezingen :

  1. uw woonplaats hebben in een gemeente binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het bewijs van uw woonplaats is uw inschrijving in het bevolkingsregister van uw gemeente.

In uw akte van bewilliging zal u uw taalrol moeten opnemen. Bij de eerste indiening van uw kandidatuur moet deze taalrol overeenstemmen met de taal van uw identiteitskaart.

2. Aantal kandidaten nodig voor een kieslijst

Dit aantal verschilt naargelang u zich op een Nederlandstalige lijst of een Franstalige lijst wenst kandidaat te stellen.

Opgelet: er zijn geen kandidaat-opvolgers voor de verkiezing van het Parlement van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

2.1. Nederlandse taalgroep

Minimum aantal kandidaten:
Elke lijst moet minstens 1 kandidaat-titularis tellen.

Maximum aantal kandidaten:
Elke lijst mag maximum 17 kandidaat-titularissen hebben.

2.2. Franse taalgroep

Minimum aantal kandidaten:
Elke lijst moet minstens 1 kandidaat-titularis tellen.

Maximum aantal kandidaten:
Elke lijst mag maximum 72 kandidaat-titularissen tellen.

Opgelet: afwisseling van mannen en vrouwen op de lijst

Volgens de bijzondere ordonnantie van 17 december 2020 (tot wijziging van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse instellingen en tot invoering van de verplichting van een systematische alternerende vertegenwoordiging van mannen en vrouwen op de kandidatenlijsten voor de verkiezing van de leden van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement), moeten mannelijke en vrouwelijke kandidaten elkaar afwisselen op een lijst:

“Op straffe van nietigheid moet elke kandidaat op elke lijst van een ander geslacht zijn dan de vorige kandidaat in de volgorde van de lijst. 
In afwijking van het eerste lid, mag de kandidaat op de derde plaats van hetzelfde geslacht zijn als de kandidaat op de tweede plaats.”

Dat geeft dus bijvoorbeeld de volgende mogelijkheden:

Kandidaten Standaardregel Afwijkende regel m.b.t. de  3e kandidaat
1 V V
2 M M
3 V M
4 M V
5 V M
... ... ...

3. Formulieren en vereisten voor kandidatenlijst

3.1. Voordrachtsakte (van kandidatenlijst)

Zie algemene bepalingen

3.2. Akte van bewilliging (van kandidatuur)

Aan de voordrachtsakte moet een verklaring van bewilliging worden toegevoegd. Met deze verklaring bevestigen de kandidaten op de lijst dat zij akkoord gaan met de kandidatenlijst zoals opgenomen in de voordrachtsakte.
In hun verklaring van bewilliging verbinden de kandidaten (titularissen en opvolgers) zich ertoe, de wetsbepalingen inzake beperking en controle van de verkiezingsuitgaven in acht te nemen en deze bij de voorzitter van het kieskringhoofdbureau binnen 45 dagen na de verkiezing aan te geven. Zij verbinden er zich bovendien toe de herkomst van de geldmiddelen aan te geven en daarbij de identiteit van de natuurlijke personen die giften van 125 euro en meer hebben gedaan, te registreren.
Zij verbinden er zich bovendien toe de herkomst van de geldmiddelen aan te geven en daarbij de identiteit van de ondernemingen, van de feitelijke verenigingen en van de rechtspersonen die sponsoring van 125 euro en meer hebben gedaan, te registreren.

3.3. Andere formulieren

Als u ook een lijst hebt ingediend voor het Europees Parlement of de Kamer,

  • kan u vragen om eenzelfde volgnummer en letterwoord te krijgen voor beide verkiezingen (Europees Parlement en het Brussels Hoofdstedelijk Parlement).
  • kan u vragen om eenzelfde volgnummer te krijgen voor beide verkiezingen (Kamer en het Brussels Hoofdstedelijk Parlement).

 Opgelet: Horizontale lijstenverbinding

De kandidaten op een lijst kunnen zich verbinden met de kandidaten op andere lijsten voor de verkiezing van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement. De lijsten moeten wel tot dezelfde taalgroep behoren, en de kandidaten moeten hiervoor de toestemming hebben van de kiezers of parlementsleden die hen hebben voorgedragen. Deze horizontale lijstenverbinding is van belang voor de zetelverdeling.

Van de 89 te verdelen zetels voor het Brussels Hoofdstedelijk Parlement, gaan er 72 naar de Franse taalgroep en 17 naar de Nederlandse taalgroep. Als u een lijstenverbinding bent aangegaan, geldt de drempel van 5% van de stemmen die u binnen uw taalgroep moet behalen om deel te kunnen nemen aan de zetgeling. Deze 5% geldt voor de lijstengroep die u vormt en niet voor elke lijst apart. De zetels worden dus eerst verdeeld over de lijstenverbindingen. Daarna worden de zetels die uw lijstenverbinding heeft behaald, proportioneel (volgens het systeem D’HONDT) verdeeld over de verschillende partijen die deel uitmaken van de verbinding.

3.4. Handtekeningen

De voordrachtsakte moet ofwel ondertekend worden door aftredende parlementsleden (geval 1), ofwel door kiezers uit de kieskring (geval 2).

In het eerste geval moet de voordracht getekend worden door tenminste één aftredend lid van het parlement voor het Brussels Hoofdstedelijk Parlement. Hiermee worden personen bedoeld die de afgelopen legislatuur in het Brussels Hoofdstedelijk Parlement gezeteld hebben. Dit parlementslid moet tot dezelfde taalgroep behoren als de taal van de lijst waarin u opkomt.

In het tweede geval moet u 500 handtekeningen verzamelen van kiezers die tot dezelfde taalgroep behoren.

Ook de kandidaten op de lijst mogen de voordrachtsakte tekenen. Deze handtekeningen tellen mee.

Opgelet: Deze handtekeningen moeten gevalideerd worden door het gemeentebestuur van de woonplaats van de personen die tekenen. Als u in meerdere gemeenten handtekeningen verzamelt, zal u dus ook bij meerdere gemeentebesturen moeten langsgaan om handtekeningen te laten valideren. . Indien u gebruik maakt van het online hulpmiddel voor elektronische handtekeningen, is deze validatie van de handtekening van de kiezer niet nodig.

4. Plaats en tijdstip van kandidaatstelling

U kan uw kandidaatstelling indienen op de achtenvijftigste en zevenenvijftigste dag vóór de stemming in het kieskringhoofdbureau.

 

 

1 Het kieskringhoofdbureau in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt het gewestbureau genoemd.