Opleidingsmateriaal telbureau

Je bent aangewezen als voorzitter van een telbureau.  

In deze video leggen we uit wat de taken van een voorzitter zijn. 
Een telbureau telt de stemmen die werden uitgebracht in een stembureau.  
Telbureau A telt de witte stembiljetten van de Kamer, B de roze van het Vlaams  Parlement en C de blauwe van het Europees Parlement. 
Het bureau bestaat, naast jou,  uit één secretaris en 4 bijzitters.
Samen met jouw secretaris zal je als eerste ter plaatste  moeten zijn en de omslagen en de stembussen ontvangen en controleren. 
Deze paketten moeten correct verzegeld zijn en de stempels moeten intact zijn. 

Wanneer de inhoud onvolledig is, moet dit gemeld worden in het proces-verbaal van jouw bureau. 
Je zal ook nog andere omslagen ontvangen die je niet moet openen maar die verzegeld moeten blijven: 
Een omslag met een exemplaar van het proces-verbaal van het stembureau en het modelstembiljet, een omslag met de stembiljetten die teruggenomen werden van de kiezers, een omslag met de niet-gebruikte stembiljetten en indien je voorzitter bent van een telbureau A, een omslag met een aanstiplijst en een omslag met het ingevulde formulier voor de betaling van de presentiegelden van het stembureau. Je legt deze aan de kant. 
 

Controleer of al het materiaal er is voor de werking van je telbureau: Kijk ook na of er voldoende meubilair aanwezig is. Bij twijfel, kan je je richten tot een verantwoordelijke ter plaatse.
Je zal een proces-verbaal ontvangen en twee exemplaren van een samenvattende tabel van de telling. Je zal eveneens een aantal andere formulieren ontvangen die je moet invullen. 

Zodra je hebt gecontroleerd dat al het meubilair en de nodige formulieren aanwezig zijn, kan je jouw bureau samenstellen. Enkele dagen vóór de verkiezingen ontvang je de lijst van de personen die als bijzitter werden aangewezen. 

Op basis van deze lijst kies je vier bijzitters. Voor de afwezige bijzitters vul je onmiddellijk het daartoe voorziene formulier in. Je noteert de naam van de afwezige bijzitters of diegene die zonder wettige reden te laat zijn gekomen. 
Vervolgens kan je de getuigen ontvangen. 
 

Zij werden aangewezen en zijn in het bezit van een brief die ondertekend is door één van de kandidaten en door de voorzitter van het kantonhoofdbureau. 
Alle leden van het bureau, en de aanwezige getuigen leggen vervolgens de eed af. 

Van zodra je alle omslagen en stembiljetten ontvangen hebt, kan je met de telling beginnen. Indien je dertig minuten na de samenstelling van je bureau nog niet alle omslagen en stembiljetten ontvangen hebt, mag je eveneens beginnen met het tellen van de stembiljetten die je al hebt ontvangen. 

Je opent de omslagen of stembussen in aanwezigheid van de bureauleden en van de getuigen. 
Je zal eerst alle gevouwen stembiljetten moeten tellen die je in elke stembus of omslag hebt gevonden. 

Je maakt stapels van 50 stembiljetten, die worden samen gehouden met een elastiekje.  
Indien het aantal stembiljetten niet overeenkomt met het getal op de omslag van het stembureau, tel je de stembiljetten opnieuw. Dit aantal noteer je in één van de twee samenvattende tabellen die je ter beschikking werden gesteld. 

Vervolgens meng je stembiljetten van de verschillende stembureaus  door elkaar. 
Daarna open je ze één voor één. Je zal moeten tellen per categorie.  
Om tot deze categorieën te komen moet je verschillende stapels maken. Dit gebeurt in twee fases. 
Deel eerst de stembiljetten op in drie categorieën: Geldige stembiljetten per lijst, blanco of ongeldige stembiljetten en betwiste stembiljetten. 

Een stembiljet is geldig wanneer de kiezer een stem heeft uitgebracht op één enkele lijst. Dit kan ofwel met een lijststem bovenaan de lijst, ofwel met een voorkeursstem voor één of meer kandidaat-titularissen, ofwel met een voorkeursstem voor bepaalde kandidaat-titularissen en opvolgers, ofwel met een voorkeursstem voor één of meer opvolgers van deze lijst.

Een stembiljet is ongeldig wanneer er stemmen werden uitgebracht op meerdere lijsten, voor kandidaten van verschillende lijsten of een stem waarbij de kiezer zich heeft willen identificeren.

Op een blanco stembiljet werd geen stem uitgebracht. 
Betwiste stembiljetten zijn stembiljetten waarvoor men niet duidelijk kan aantonen dat ze geldig of ongeldig zijn. Het telbureau zal hierover moeten beslissen.

De stembiljetten per lijst moeten in de tweede fase in vier subcategorieën worden verdeeld. De stembiljetten waarop is gestemd: 
-uitsluitend bovenaan de lijst 
-uitsluitend naast de naam van één of meer kandidaattitularissen 
-naast de naam van één of meerdere 
kandidaattitularissen en tegelijk naast de naam van één of meerdere kandidaat-opvolgers 
-en ten slotte de stembiljetten waar uitsluitend naast de naam van één of meer kandidaatopvolgers is gestemd
 

Stembiljetten waarop tegelijk bovenaan de lijst en voor kandidaten is gestemd, worden gerangschikt in categorie 
2, 3 of 4, afhankelijk van het soort stem voor de kandidaten. 
Na deze verdeling, zal het bureau zich buigen over de betwiste stemmen. 
De bureauleden gaan na of de stembiljetten al dan niet geldig zijn. Elk stembiljet zal worden geparafeerd door twee bureauleden en een getuige, naast de melding "geldig" of "ongeldig". 
De geldig verklaarde stembiljetten worden in een afzonderlijk stapeltje bij de andere stemmen van een lijst toegevoegd.  
De ongeldig verklaarde stembiljetten worden bij de andere ongeldige stemmen gevoegd. 

Nadat de stembiljetten gesorteerd en in categorieën verdeeld zijn, kan je overgaan tot de eigenlijke telling van de stembiljetten. 
Vermeld de totalen in de samenvattende tabel. 
Eerst tel je de ongeldige en blanco stembiljetten en vermeld je dit totaal in de samenvattende tabel.

Vervolgens tel je, voor elke kandidatenlijst, de 
stembiljetten die werden gesorteerd op basis van de vier subcategorieën. Je vermeldt de aantallen in de samenvattende tabel. 
Dan worden de naamstemmen voor elke lijst geteld, en eveneens vermeld in de samenvattende tabel. 
 

Tot slot moet je een controle uitvoeren. Je moet nagaan of het algemeen totaal van alle geldige stemmen op de verschillende lijsten overeenstemt met het cijfer dat bekomen wordt door van het aantal in de stembussen gevonden stembiljetten het aantal blanco en ongeldige stembiljetten af te trekken. 

Pas als deze controle klopt, kan je het proces-verbaal opmaken op basis van de samenvattende tabel die je hebt ingevuld. 

Het tweede exemplaar van de samenvattende tabel moet worden gekopieerd op basis van de eerste samenvattende tabel. 
Je zal het proces-verbaal aan de kantonvoorzitter moeten voorleggen, samen met één exemplaar van de samenvattende tabel. De kantonvoorzitter zal de juistheid bevestigen op het proces-verbaal. Het andere exemplaar van de samenvattende tabellen blijft dan op het kantonhoofdbureau. 

Indien de voorzitter van het kantonhoofdbureau onjuistheden vaststelt, zal u moeten terugkeren om de stemmen te hertellen en de vastgestelde fout te verbeteren.  
Als de voorzitter van het kantonhoofdbureau de juistheid van de telling heeft bevestigd, kan je bij terugkeer starten met de afsluitende verrichtingen en het onder omslag brengen van de stembiljetten.
 

Het PV wordt ingevuld, gelezen en ondertekend door de leden van het bureau en de getuigen. 
Indien een getuige weigert te ondertekenen, zal dit worden vermeld in het PV. Vervolgens zal het PV in een omslag worden gestoken en verzegeld. Het tweede exemplaar van de samenvattende tabel zal eveneens in een omslag moeten worden gestoken. 

De voorzitter kan dan het publiek binnenlaten en de resultaten afroepen. 
Vervolgens moet je de verschillende stapels stembiljetten verpakken in de hiervoor voorziene omslagen. 
Je zal een omslag moeten maken met 
-    de betwiste stembiljetten – geldig 
-    de betwiste stembiljetten – ongeldig – 
-    de blanco en ongeldige stemmen 
-    de geldige stembiljetten per categorie,
dus 4 per lijst. 

Je zal moeten zorgen dat de lijst voor het betalen van presentiegeld wordt ingevuld en in de hiervoor voorziene omslag wordt gestoken. 

Indien dit nog niet is gebeurd, moet je ook de  lijst van  de afwezige bijzitters van het telbureau in de hiervoor bestemde omslag steken.
Van de stembureaus zal je volgende pakketten hebben ontvangen: 
-De omslagen met het proces-verbaal en het modelstembiljet 
-De omslagen met de van de kiezers teruggenomen stembiljetten 
-De omslagen met de niet-gebruikte stembiljetten 

Deze verschillende omslagen zullen naar verschillende bestemmelingen moeten worden gebracht. 
Deze kan je terugvinden in de instructies die ter  beschikking zullen worden gesteld. 

De stembussen blijven in het lokaal of worden teruggegeven aan de afgevaardigde van het gemeentebestuur.

Vervolgens kan je jouw bureau ontbinden, het lokaal sluiten en de verschillende pakketten aan de diverse bestemmelingen bezorgen. 
Veel succes! En bedankt!